هموروئید چیست؟

هموروئید، وضعیتی است که در آن رگ‌های موجود در داخل یا اطراف کانال مقعدی متورم و گسترده می‌شوند. هموروئید داخلی در قسمت داخلی کانال مقعدی رخ می‌دهد، در حالی که هموروئید خارجی در خارج از دهانه مقعد تشکیل می‌شود. هموروئید معمولاً به دلیل فشار بیش از حد بر رگ‌ها به وجود می‌آید. این شرایط اغلب منجر به درد، ناراحتی و گاهی اوقات خونریزی می‌شود. هموروئید یک مشکل بهداشتی رایج است و بسیاری از افراد در نقطه‌ای از زندگی خود این شرایط را تجربه می‌کنند. اغلب اوقات، هموروئید در مراحل اولیه خطر جدی برای سلامتی ایجاد نمی‌کند، اما می‌تواند باعث درد و ناراحتی شده و بر کیفیت زندگی افراد تأثیر بگذارد.

چرا هموروئید ایجاد می‌شود؟

عوامل مختلفی می‌توانند منجر به ایجاد هموروئید شوند. شایع‌ترین علل شامل یبوست یا اسهال طولانی مدت، نشستن طولانی مدت روی توالت، چاقی، بارداری و بلند کردن اجسام سنگین به صورت منظم است. این عوامل باعث افزایش فشار در ناحیه لگن و مقعد شده و در نتیجه باعث گسترش رگ‌ها و در نهایت ایجاد هموروئید می‌شوند. همچنین، پیری نیز خطر هموروئید را افزایش می‌دهد؛ زیرا بافت‌های بدن با گذشت زمان ضعیف شده و ساختارهای عروقی حمایت خود را از دست می‌دهند. عوامل ژنتیکی نیز می‌توانند در توسعه هموروئید نقش داشته باشند؛ افرادی که داستان هموروئید در خانواده خود دارند، احتمال بیشتری برای بروز این شرایط دارند.

علائم هموروئید چیست؟

علائم هموروئید بسته به نوع و شدت هموروئید متفاوت است. هموروئید داخلی معمولاً بدون درد است و علامت اصلی ممکن است خون قرمز روشنی باشد که هنگام دفع از مقعد می‌آید. هموروئید خارجی می‌تواند باعث خارش، سوزش و گاهی اوقات درد در ناحیه مقعد شود. هموروئید بزرگ می‌تواند منجر به دیده شدن خون روی کاغذ توالت یا در کاسه توالت شود. علاوه بر این، در هموروئید خارجی، ممکن است یک یا چند برآمدگی سخت در ناحیه مقعد احساس شود. در موارد شدید، هموروئید ممکن است هنگام دفع به بیرون زده و نیاز به هل دادن دستی داشته باشد. این علائم می‌توانند بر فعالیت‌های روزمره و کیفیت زندگی تأثیر منفی بگذارند، بنابراین دریافت مشاوره پزشکی هنگام مشاهده علائم مهم است.

چگونه می‌توان هموروئید را تشخیص داد؟

وجود هموروئید معمولاً از طریق علائم و معاینه فیزیکی قابل تشخیص است. علائم شامل خارش، سوزش، احساس ناراحتی در ناحیه مقعد و خونریزی هنگام دفع است. هموروئید خارجی می‌تواند به صورت تورم‌هایی که با دست در خارج از ناحیه مقعد قابل لمس است، نمایان شود. هموروئید داخلی دیدن و لمس کردن آن سخت‌تر است زیرا در داخل کانال مقعدی قرار دارد و معمولاً بدون درد است. با این حال، مشاهده خون قرمز روشن روی کاغذ توالت یا در کاسه توالت، نشانه‌ای نمونه از هموروئید داخلی است. شدت و مدت زمان علائم می‌تواند در تشخیص هموروئید کمک کننده باشد و نقش مهمی در تعیین گزینه‌های درمانی داشته باشد.

درجه‌بندی هموروئید چگونه است؟

هموروئید معمولاً به چهار درجه تقسیم می‌شود که برای تعیین شدت هموروئید و روش‌های درمانی استفاده می‌شود:

درجه اول: در این مرحله، هموروئید فقط در داخل است و به بیرون برجسته نمی‌شود. معمولاً بدون درد است و علامت اصلی خونریزی هنگام دفع است.

درجه دوم: هموروئید هنگام دفع به بیرون برجسته می‌شود اما پس از دفع به طور خودکار به داخل بازمی‌گردد.

درجه سوم: هموروئید هنگام دفع به بیرون می‌زند و نیاز به فشار دستی برای بازگشت به داخل دارد.

درجه چهارم: هموروئید به طور دائم در بیرون قرار دارد و نمی‌توان آن را به داخل فشار داد. معمولاً دردناک است و شدیدترین مرحله هموروئید است.

معاینه هموروئید چگونه انجام می‌شود؟

معاینه هموروئید معمولاً توسط متخصص پروکتولوژی انجام می‌شود. معاینه با بررسی بصری ناحیه مقعدی خارجی شروع می‌شود؛ این می‌تواند در تشخیص وجود هموروئید خارجی یا فیشرهای مقعدی کمک کند. سپس، پزشک ممکن است معاینه مقعدی انجام دهد؛ در این روش، یک انگشت دستکشی و روان شده به آرامی در کانال مقعدی قرار می‌گیرد. این امکان را فراهم می‌کند تا هموروئید داخلی یا سایر ناهنجاری‌ها احساس شود.

در صورت نیاز، ممکن است برای بررسی دقیق‌تر مقعد و رکتوم، آنوسکوپی انجام شود. آنوسکوپی، یک ابزار کوتاه به شکل لوله است که برای معاینه بصری داخل کانال مقعدی استفاده می‌شود. این روش به ویژه در شناسایی هموروئید داخلی یا سایر مشکلات رکتوم مفید است. در موارد لازم، ممکن است کولونوسکوپی برای ارزیابی جامع‌تر پیشنهاد شود. این بررسی‌ها برای تأیید تشخیص هموروئید، تعیین درجه آن و برنامه‌ریزی روش‌های درمانی مناسب مهم هستند.

هموروئید چیست؟